Speuren naar verhaal achter foto in De Skâns
CultuurGORREDIJK Hans Aarsman was een gevierd fotograaf toen hij besloot te stoppen. Nu kijkt hij wekelijks in de Volkskrant in ‘De Aarsman Collectie’ naar foto’s van anderen, met net zo’n speurende blik als Sherlock Holmes. Vrijdag 17 mei neemt hij in De Skâns zijn publiek mee in zijn onderzoek.
Aarsman hangt voor zijn rubriek als een detective met een loep boven foto’s. “Iedereen is elke dag bezig om uit een waarneming een theorie af te leiden. Maar omdat we vaak niet stilstaan bij deze handeling, worden er veel kapitale fouten gemaakt. Het zou dus geen kwaad kunnen om dat proces eens onder de loep te nemen.” Dat is waar Aarsman het publiek in Het Detectiveparadijs in meeneemt. Als voorbeeld van zijn werkwijze het verhaal bij een foto van Jan Dirk van der Burg van de Amsterdamse Jan Swammerdambrug.
‘Je wilt thuis een paar muren wit schilderen, je neemt de fiets naar de verfwinkel. Een emmer van 5 liter kun je mooi aan je stuur hangen, er zit een hengsel aan. Maar dat hengsel begint onderweg uit te zakken, het kan zomaar gebeuren dat het losschiet en 5 liter verf op straat kwakt.
Het analyseren van de plas verf die op het wegdek achterblijft, is een mooie training voor aanstaande detectives. Er zijn veel overeenkomsten met forensisch onderzoek naar bloedspetterpatronen bij geweldsdelicten. Wat kun je afleiden uit zo’n vlek? Sinds ik op televisie vertelde over mijn belangstelling voor verfvlekken, krijg ik ze van alle kanten toegestuurd. Deze kwam van Jan Dirk van der Burg, hij was van 2018 tot 2022 fotograaf des Vaderlands.
Met de grote pannenkoek vooraan is het begonnen. Links en rechts zijn spetters te zien. Daaruit kun je afleiden dat de fietser met zijn emmer naar de horizon bewoog. Je kunt ook afleiden hoe hoog het stuur van de fiets was. Hoe kon de moedervlek zoveel keer worden gestempeld richting horizon? Rijd je met je fiets midden door de vlek dan pakt drievijfde van je wiel verf op. Met de schone tweevijfde van je wiel rijd je door en vervolgens stempelt de drievijfde verf op de weg. Zo krijg je midden op het fietspad een witte streep van drievijfde wiellengte, geen witte streep van tweevijfde wiellengte, weer een witte streep van drievijfde wiellengte…en zo door.
Een fietser die niet in het midden maar aan de zijkant door de vlek rijdt, pakt eenvijfde wiellengte van de verf op. Met de schone viervijfde rijdt hij door om vervolgens eenvijfde wit te stempelen. Zo ontstaan die cirkels. Waarom zien we volle cirkels na de moedervlek en twee niet-complete cirkels vóór de moedervlek? Kom je uit de verte aangefietst, dan zie je van ver de verfvlek op de brug. Je rijdt er aan de zijkant langs, je wilt geen spetters op je kleren. Op wat wildebrassen na die er toch doorheen gaan en de twee niet-complete cirkels maken. Kom je van deze kant, dus van achter ons, dan zie je de verfvlek pas als je bovenop de brug bent, dan kun je niet meer ontwijken.’
Hans Aarsman is op vrijdag 17 mei (20.15 uur) in De Skâns. Met behulp van nieuwsfoto’s doet Aarsman zijn methode uit de doeken. En dan is het tijd voor een heuse cold case. Entree: 21 euro (incl. consumptie).
skans.nl
