‘Dit is ons project’

21 januari 2020, 06:57 Nieuws Weet dat je buren hebt op wie je een beroep kan doen. En andersom dat je klaarstaat als de ander hulp kan gebruiken. De simpele boodschap van zelfredzaamheid verklaarde het aanvankelijke succes van Buur en Co in Gorredijk. Door tegenslag en miscommunicatie leek de animo in de Compagnonstrjitte en de Heerenacker de afgelopen jaren weg te zakken. Maar niets is minder waar: “Dit is ons project en dat laten we ons niet afnemen.”
Anita Wildeboer en Sjoukje van den Bosch, voortrekkers van het eerste uur, klinken strijdbaar. “Dat zijn we ook. Buur en Co is broodnodig, want vooral over de jongeren hier in de buurt maken we ons zorgen. Bij sommigen gaan de gordijnen niet eens meer open.” Het patroon van jezelf afsluiten en blijven hangen in de eigen bubbel van zelfbeklag, met alcohol en drugs als verdoving, zien de twee om zich heen gebeuren. “Zo zonde, iedereen heeft zijn gebreken. Wij ook, maar met elkaar maken we er wat van. Buur en Co kan jongeren helpen weer een beetje vat op het leven te krijgen. En met hun energie zouden jongeren weer zoveel aan anderen kunnen teruggeven.”

Rem erop

Anita en Sjoukje: twee grotere tegenpolen kun je je nauwelijks voorstellen. Toch zijn ze allebei vanaf de start in 2014 bij Buur en Co betrokken. Anita na grote aarzeling, voor Sjoukje was het burenproject op slag een kolfje naar haar hand. “Ik kan niet thuiszitten, ik moet eruit. Mensen helpen is mijn ding, daar word ik blij van.” Anita: “Sjoukje denkt meer aan anderen dan aan haarzelf. Af en toe heeft ze iemand nodig die zegt: en nu de rem erop, vergeet jezelf niet.” Zelf steekt Anita compleet anders in elkaar. Dat heeft met haar geestelijke en lichamelijke gesteldheid te maken. “Ik heb onder andere ADHD, er zijn tumoren bij me weggehaald, en ik draag een stoma. Fysiek ben ik niet in staat om te werken, maar ik wil wel graag wat doen.” Vanwege haar beperkingen verschanste ze zich in huis en zo werd de drempel naar de buitenwereld almaar hoger. Uit zelfbehoud pakte ze de strohalm die het buurtproject bood. “Ik besefte dat Buur en Co de manier was om met anderen in contact te komen. Doodnerveus heb ik toen de eerste bijeenkomst bezocht.”

Wieden

Wat Buur en Co hun heeft gebracht?  Anita wijst door het achterraam naar het hokje met zonoverkapping in de tuin. Dat heeft de buurt op aanwijzing van overbuurman Anne voor haar gebouwd. Met de andere buurvrouwen hielpen A?sha uit Somalië en Sohir uit Egypte mee met schilderen. In ruil plakt Anita weer de fietsbanden van de gezinsleden en fungeert ze als vraagbaak bij moeilijke brieven van instanties. “Dat kan ik dan weer. Ik leer ze nu om het zelf te doen, zo help je ze ook om de taal een beetje onder de knie te krijgen.”
“Door het onderlinge contact durven we nu ook tegen elkaar te zeggen: wordt het niet eens tijd dat er wat met je tuintje gebeurt?”, vertelt Sjoukje. “Vervolgens gaan we met een ploegje wieden en dan is het ook zomaar klaar. De tuineigenaar blij, de buurt knapt ervan op, en het is ook nog eens hartstikke gezellig. A?sha en Sohir komen na afloop altijd wel weer met een lekker hapje aanzetten.”

Wederkerigheid

Maar de betekenis van Buur en Co gaat verder dan alleen praktische hulp. Voor de energieke Sjoukje is het buurtproject een uitlaatklep. “Ik had voorheen als bijstandsmoeder een uitkering, daar wilde ik wat voor terugdoen. Nu dat niet meer het geval is, kan ik er nog altijd mijn ideeën kwijt. Als manusje-van-alles zie ik altijd wel oplossingen, maar ik heb ook anderen nodig die me een beetje in toom houden.” Anita heeft dankzij Buur en Co haar schuchterheid overwonnen en organisatiekwaliteiten ontdekt, al werkt ze nog steeds het liefst achter de schermen. Niettemin hebben de anderen gemeend haar tot voorzitter en penningmeester te moeten benoemen. Ze heeft even moeten slikken, maar kan zich inmiddels toch in de rol vinden. “Ik zie het als wederkerigheid voor mijn bijstandsuitkering en het helpt mijn zelfbeeld versterken.”

Zelf doen

De afgelopen jaren heeft Buur en Co tegenslagen gekend. De ‘Kidsclub’ die Anita en Sjoukje hadden opgezet om speelfeestdagen in de Groene Long te organiseren voor buurtkinderen die door geldgebrek niet op vakantie kunnen, ging ter ziele nadat Timpaan zich er verregaand mee dacht te moeten bemoeien. Anita onderging in die periode net twee zware operaties waardoor ze als aanspreekpunt ook meteen buiten beeld raakte bij de welzijnsinstelling. “Zo ga je dus niet met mensen om.” Ook raakte Buur en Co de door Timpaan toebedeelde ruimte in De Opstap kwijt. “Daar moesten we ineens voor gaan betalen.” Op zoek naar een alternatief stapten ze af op de vrijwilligerbemiddelaars van Code Hans die prompt onderdak boden. “We hebben ervan geleerd dat we de dingen vooral zelf moeten regelen. En dat gaan we voortaan ook doen.”

Kernclubje van negen

Inmiddels staat de rommelmarkt weer op het program. “Een effectieve manier om van overbodige spullen af te komen en voor de bezoekers een gezellig dagje rondsneupen. Met spelletjes en een schminkkraam voor de kinderen, en lekkere buitenlandse hapjes voor liefhebbers.” Het Buur en Co-kernclubje van negen kan daarbij wel wat hulp gebruiken. Daarbij denken Anita en Sjoukje vooral aan hun jongere buurtbewoners. Gewoon aanbellen en direct aanspreken? Sjoukje zou er geen moeite mee hebben. “De ogen moeten open. Buur en Co is er om mensen bij elkaar te brengen.”